Welkom bij het #SFYNkijkje! De blog waarin alle ins en outs van de SFYN Academie 2024 langskomen. Een uniek kijkje in het dagboek van een deelnemer: met welke blik bekijkt hij/zij/die de academie? Welke vragen werden er beantwoord en welke bleven er juist hangen? Wat werd er verteld, waar gingen we op bezoek, en nog belangrijker, wat werd er gegeten?! Deze week is het aan Flo om haar ervaringen te delen over het themaweekend: BV Nederland: Een ode aan efficiëntie.

Is je interesse gewekt voor de volgende editie van de Academie? Laat je gegevens achter op dit formulier, dan sturen we je een berichtje wanneer de aanmeldingen weer openen. Veel leesplezier!

‍

Colaplanten & Zeepbelkassen: Een ode aan BV Nederland

WESTLAND, April 2024

Tekst: Flo Bekkering

Beeld: Studio Pur Sang

‍

Met een headset op en een geel hesje aan lopen we door een gezoem van activiteiten. De tunes van het speciaal voor vandaag AI gegenereerde SFYN nummer ‘BV Nederland' zitten nog in ons hoofd. Palletwagens zoeven voorbij, kratten worden gestapeld en de machines lopen op rolletjes. Alles en iedereen heeft een bestemming of taak, enkel onderbroken door de bel die een korte pauze inluidt. We zijn hier in de ompakhal van Bakker Barendrecht. Ondanks dat de naam anders doet vermoeden is het géén bakkersbedrijf, ligt het niet in Barendrecht, en hoewel het logo een vrolijke gele appel is, gaan we die hier vandaag niet vinden. Wel zien we al het groente & fruit dat richting de Albert Heijns in heel Nederland gaat (behalve hard fruit), en ook de maaltijdpakketten worden hier samengesteld. In een wirwar van logistieke precisie leidt Bente, process engineer bij Bakker Barendrecht, ons rond in de wereld áchter het schap. Automatisering en efficiëntie voorop, maar toch een hoop handjes die erbij komen kijken. Merel (SFYNA ‘24) merkt op: "Het zet je echt aan het denken, over hoeveel meer grote locaties zoals deze er in Nederland zijn waar ons eten doorheen gaat”. Je zou eigenlijk een klein cameraatje op een mandarijn willen plakken, om de hele voedselreis te kunnen volgen. De mandareis die begint in een zonovergoten boomgaard en via sortering en distributiecentra uiteindelijk in een knalgroene vrachtwagen naar de Appie bij jou om de hoek wordt gebracht. Misschien heb je deze vrachtwagens al eens gezien, en zo niet, dan zul je ze nu zeker overal herkennen.

We vervolgen onze tocht naar de kassen van Jan, mede-eigenaar van Reijm & Zn. Paprikakwekerij. Hier groeien de paprika’s in een doolhof aan planten die zich uitstrekken zover het oog reikt. We zijn al verbaasd hoe zo’n plant uit een piepklein zaaibedje kan groeien, maar dan wijst Ili (SFYNA ‘24) omhoog naar het plafond “de plant kan helemaal doorgroeien tot de bovenkant van de kas, echt enorm”. Het familiebedrijf heeft, net als de planten, een enorme groei doorgemaakt. Ooit gestart door de opa van Jan, omvat het nu zo’n 81.000 vierkante meter (162 voetbalvelden) aan paprika’s en 114.000 vierkante meter (228 voetbalvelden) aan komkommers. Hier telen ze bijna jaarrond groene, gele, rode paprika's en komkommers. Als je een groene paprika eet van de Appie, dan is de kans groot dat deze van Jan komt! Ondanks de brandende hitte luisteren we geboeid naar Jan’s verhaal, die met passie over zijn vak vertelt. Hij lost ook een raadsel voor ons op: Alle paprika's beginnen groen. Naarmate ze rijpen, veranderen ze van kleur - en smaak! Groene paprika’s worden vroeger geoogst, wat een bittere smaak geeft.

Voor de lunch gaan we door naar Boeregoed, waar de bedrijfsleider Fred op wat het lijkt anderhalve snelheid vertelt over het uitbouwen van een bescheiden boerderijwinkel naar een levendig kenniscentrum voor lokale verbinding. Deze plek in het Westland verbindt de consument rechtstreeks met de oorsprong van het voedsel uit de buurt. Bij binnenkomst loop je via de kas met kruidentuin naar de boerderijwinkel van Boeregoed, waar je allerlei producten uit de buurt kunt kopen. Onder de indruk van zijn enthousiasme en wat hij hier allemaal voor elkaar heeft gebokst sinds zijn achttiende, volgen we ‘m door de enige (!) kas in Nederland die in de grond teelt. Eventjes worden we afgeleid als hij een plantje aanwijst dat exact naar cola ruikt, maar tussen de kolen (geen colakolen, maar gewone groene kolen) verteld hij ons over wat dit terugdoet voor de lokale gemeenschap. Aangestoken door Fred’s energie, vervolgen we onze weg naar de alweer laatste stop.

Bij Koppert Cress aangekomen, duiken we direct de wereld in van high-end microgreens. In een sneltreinvaart horen we van Stijn, Algemeen Directeur Koppert Cress, over de smaak zoektocht naar de beste kiemplanten, we proeven een oesterblad met bling blossom en salty fingers en branden onze tong aan een sechuan bloemknop. Vervolgens neemt Bart, Algemeen Directeur van Division Q, ons mee naar de hoek met de laatste start-up innovaties in de glastuinbouw. Zoals de ‘Pats’ drone die door camera's en machine learning precies detecteert of het een vuiltje of een plaaginsect is dat door de lucht dwarrelt. En deze vervolgens ‘pats’ uitschakelt. Bart wijst vervolgens op een groot raam dat in de hoek staat, waarbij met een druk op de knop zeepbellen de luchtruimte in worden geblazen. “Een mooi voorbeeld van hoe out-of-the-box denken kan leiden tot innovatieve oplossingen,” merkt hij op. In een zeepbelkas kan het energieverbruik met zo’n 80% worden teruggebracht. En te bedenken dat twee generaties geleden, toen Jans opa de komkommerkwekerij begon, had het landschap een heel ander gezicht. Hoe zal het landschap er over twee generaties uitzien? Misschien wel een zee van zeepbelkassen.

De laatste presentaties van de dag komen van Arne van Koppert Biological Systems, en Koen, een oud SFYN Academie deelnemer en werkzaam bij Harmoniz Seeds. Arne laat zien hoe natuurlijke vijanden worden ingezet om plagen in toom te houden, een aanpak die de weerbaarheid van het ecosysteem versterkt. Koen geeft ons vervolgens een spoedcursus zaadveredeling en dit samen geeft ons een goed inkijkje wat er allemaal bij komt kijken om in een kas te telen. Het is een langdurig proces dat zo’n 7-10 jaar duurt om planten te ontwikkelen met de optimale eigenschappen. En wist je dat een kilo tomatenzaadjes meer waard is dan goud?

Tegen het eind van onze reis staan we vol bewondering, maar we blijven ook achter met een hoofd vol vragen. Het is indrukwekkend hoe de Nederlandse glastuinbouw technologie en traditie samenbrengt, wat resulteert in efficiëntie en vooruitgang. Maar dit roept ook belangrijke vragen op: Wanneer is het genoeg? Waar streven we naar met deze optimalisatie? En belangrijker nog, ten koste van wat? Laten we deze vragen niet uit het oog verliezen en kritisch blijven nadenken over hoe onze keuzes vandaag de wereld van morgen vormgeven.

‍